రెపో రేట్ అంటే ఏమిటి? దేశ ఆర్థిక వ్యూహంలో కీలక పాత్ర

రెపో రేట్ అనేది వాణిజ్య బ్యాంకులు తాత్కాలిక ఆర్థిక అవసరాల కోసం రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) వద్ద నుండి తీసుకునే రుణాలపై చెల్లించే వడ్డీ రేటు. ఇది “రిపర్చేజ్ అగ్రిమెంట్ రేట్” కు సంక్షిప్త రూపం. బ్యాంకులు తమ వద్ద ఉన్న ప్రభుత్వ బాండ్‌లను తాకట్టు పెట్టి RBI వద్ద నుండి అప్పు తీసుకుంటాయి. ఈ రుణంపై RBI వసూలు చేసే వడ్డీనే రెపో రేట్ అంటారు. ప్రస్తుతం రెపో రేట్ సుమారు 6.50 శాతం వద్ద ఉంది. దీని మార్పులు ప్రతి రెండు నెలలకు మానిటరీ పాలసీ కమిటీ (MPC) సమావేశాల్లో నిర్ణయించబడతాయి. రెపో రేట్ పెరిగితే లోన్లపై వడ్డీ రేట్లు పెరిగి వినియోగం తగ్గుతుంది. అదే సమయంలో ద్రవ్యోల్బణం తగ్గించే అవకాశముంటుంది.

ఇంకొవైపు ఆర్థిక మందగమన పరిస్థితుల్లో RBI రెపో రేట్ తగ్గించితే బ్యాంకులు తక్కువ వడ్డీకి అప్పు తీసుకుని వినియోగదారులకు తక్కువ వడ్డీతో లోన్లు ఇవ్వగలుగుతాయి. ఇది పెట్టుబడులు, వినియోగాన్ని ప్రోత్సహించి ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఊపునిస్తుంది. అందువల్ల, రెపో రేట్ పెరుగుదల లేదా తగ్గుదల నేరుగా ప్రజల ఖర్చులు, లోన్ చెల్లింపులపై ప్రభావం చూపుతుంది. దీని ద్వారానే RBI దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను సమర్థవంతంగా నియంత్రిస్తుంది. దేశ ఆర్థిక వ్యూహంలో రెపో రేట్ ఒక కేంద్ర బిందువుగా నిలుస్తోంది.